Rechten en plichten

Uw plichten

Vanaf het moment dat u een bijstandsuitkering of inkomensvoorziening ouderen aanvraagt, heeft u plichten. We noemen:

Legitimatieplicht

U moet u, als de gemeente dat vraagt, legitimeren met een geldig legitimatiebewijs.

Inlichtingenplicht

U bent verplicht alle wijzigingen in uw situatie die van invloed kunnen zijn op uw recht op bijstand te melden bij uw gemeente. Dat geldt bijvoorbeeld als u een studie wilt gaan volgen, op vakantie wilt gaan, een alternatieve straf moet ondergaan of vrijwilligerswerk wilt doen.

Als u zich niet aan de inlichtingenplicht houdt, krijgt u een boete.

De hoogte van de boete bedraagt 100% van het bedrag dat u ten onrechte heeft ontvangen + het teveel ontvangen bedrag zelf.

Indien u binnen 5 jaar nogmaals verzuimt inlichtingen door te geven bedraagt de boete 150% van het ten onrechte ontvangen bedrag.

De boete bij het niet nakomen van de inlichtingenplicht bedraagt altijd minimaal € 150,-, ook als u geen of minder onterechte uitkering ontvangen hebt.

Arbeids- en reïntegratieplicht

U bent verplicht alles te doen om zo snel mogelijk betaald werk te vinden. De gemeente kan u daar bij helpen. Doet de gemeente dat, dan bent u verplicht mee te werken.

In uitzonderingssituaties kunt u worden vrijgesteld van de arbeidsplicht.

Plicht om een tegenprestatie te verrichten

U bent verplicht om een tegenprestatie naar vermogen te verrichten als de gemeente dat van u vraagt. U moet dan onbetaalde voor de maatschappij nuttige dingen doen. Dit werk hoeft niet bij te dragen aan uw re-integratie.

Medewerkingsplicht

U bent verplicht mee te werken met voorzieningen die de gemeente u aanbiedt om zo snel mogelijk aan het werk te komen. Ook moet u meewerken aan onderzoeken die uw gemeente wil (laten) verrichten. Een bijzondere vorm van de medewerkingsplicht is de plicht mee te werken bij een bezoek aan huis.

Geen onnodig beroep op bijstand

U bent verplicht geen onnodig beroep op de bijstand te doen. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als u een andere uitkering te laat heeft aangevraagd of uw vermogen te snel heeft opgemaakt.

Bij fraude is de gemeente verplicht tot herziening/intrekking van het recht op bijstand.

Correct gedrag

U bent verplicht u correct te gedragen tegenover alle medewerkers van de gemeente. U mag bijvoorbeeld niet schelden, niet discrimineren en geen vernielingen aanrichten.

Budgetteringsplicht

Vindt de gemeente het nodig, dan kan ze u de budgetteringsplicht opleggen. De gemeente kan dan namens u betalingen verrichten. Zo kan de gemeente bijvoorbeeld rechtstreeks uw huur betalen of uw vaste lasten zoals gas, water en licht.

Overige verplichtingen

De gemeente kan u nog andere verplichtingen opleggen. Ze kan bijvoorbeeld bepalen dat u verplicht bent uw ex-partner alimentatie te vragen.

Uw rechten

Als u een bijstandsuitkering aanvraagt of ontvangt, heeft u plichten maar ook rechten:

Recht op een tijdige beslissing.

Uw gemeente moet in principe binnen acht weken een beslissing nemen.

Motiveringsbeginsel: Recht op goede argumenten voor het besluit.

Uw gemeente moet het besluit onderbouwen met goede argumenten.

Zorgvuldigheidsbeginsel: Recht op een goede voorbereiding van het besluit.

Uw gemeente moet het besluit goed voorbereiden. Ze moet alle feiten en omstandigheden onderzoeken en meewegen bij het vaststellen van uw recht op bijstand.

Rechtszekerheidbeginsel: Recht op een duidelijk besluit.

U heeft er recht op dat uw gemeente heldere taal gebruikt. Iedereen moet het besluit op dezelfde manier kunnen begrijpen.

Recht op een uitkering die past bij uw situatie.

U heeft recht op een uitkering die past bij uw persoonlijke situatie. De uitkering kan voor dat doel worden verhoogd en verlaagd. De gemeente heeft daarvoor regels vastgelegd in de Toeslagenverordening. Denk bijvoorbeeld aan een verhoging van uw uitkering, omdat u uw vaste lasten niet kunt delen.

Recht op ondersteuning bij het vinden van werk.

U kunt recht hebben op voorzieningen die u helpen bij het vinden van werk. Uw gemeente mag bepalen welke voorzieningen er zijn en welke ze u aanbiedt.

Recht op een correcte behandeling.

U bent verplicht u correct te gedragen tegenover medewerkers van de gemeente en dat geldt ook andersom. Vindt u dat u niet correct bent behandeld, dan kunt u een klacht indienen.